مونتاژ دوم. ده‌شبی‌ها؛ واقع‌گرایان خیالباف
به همراه کامل‌ترین نسخه‌ی در دسترس از فایل‌های صوتی «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران»
در دومین مونتاژ به مهر ۱۳۵۶ خواهیم رفت، مازاد تاریخی «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران» را خواهیم شناخت، به امروز بازخواهیم گشت و در مورد آینده سخن خواهیم گفت. در معرفی اولین شماره‌ی پروژه‌ی مونتاژ گفته بودیم: «مونتاژ یافتن خرده‌ریزهایی دور ریخته‌شده و فراموش‌شده از درون اسناد و روایات تاریخی است، نگاه دوباره به آنها و چیدن آنها کنار هم با انضباطی جدید که می‌تواند "تاریخ" را از دام نوستالژی و تاریخی‌گری برهاند و آن را به مسئله‌ی مبرم امروز تبدیل کند، یعنی تنها شکلی از تاریخ که شایسته‌ی فراموش نکردن است. مونتاژ می‌خواهد اصل مونتاژ را به درون قلمرو تاریخ منتقل کند.» این‌بار با مهر ۱۳۵۶ و «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران» چنین کرده‌ییم. در مونتاژ دوم ابتدا گزارشی شادان را خواهید خواند از جستجویی جانکاه، جستجویی برای یافتن فایل‌های صوتی «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران» که نزدیک به دو سال به طول انجامید و فراز و فرودهای آن و در ادامه نگاهی که ما در پروژه‌ی آرشیوهای قدغن به «آرشیو» داریم، از استفاده‌یی که قدرت‌های مسلط و جریانات غالب به شمول رسانه‌های جریان اصلی از آرشیو می‌کنند، از تقابل با تاریخی‌گری و سیاست‌زدایی از آرشیو به میانجی اشکال گوناگون مصرفِ آن و نحوه‌ی مقابله با آرشیو مسلط به واسطه‌ی فراهم آوردن آرشیوهای قدغن. سپس هژیر پلاسچی در مطلب «رویای آن ده شب پاییزی» به بررسی آرشیوها و تحقیقات موجود در مورد «ده شب» می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه تمامی آنها نه چنان که ادعا می‌کنند در خدمت بازخوانی «بی‌طرف» تاریخ بلکه در خدمت تحریف و فراموشی گذشته بوده‌اند. به همین دلیل نویسنده به دنبال خرده‌ریزهای انکارشده‌ی «ده شب» برمی‌آید تا معنای حقیقی «ده شب» را آشکار کند. در مطلب بعدی با عنوان «ده شب: ضرورتی برای امروز» آسو احمدی با مرور کوتاهی به تاریخ کانون نویسندگان ایران و فراز و فرودهای آن از مهر ۱۳۵۶ تاکنون به نسبت کانون نویسندگان فعلی با «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران» می‌پردازد و تلاش می‌کند از خلال دست‌بستگی‌ها و ناچاری‌ها نقبی بزند به آنچه که انجام از کانون نویسندگان ایران در شرایط فعلی انتظار می‌رود. بعد از او بابک فراهانی در متنِ «پایان عصر روشنفکران متعهد؟» به این می‌پردازد که بستر مادی شکل‌گیری روشنفکری متعهد در دهه‌های گذشته چه بوده است و آن شور، میل، امید و تعهد فراگیر به امکان و ضرورت تغییر جهان بر چه اساس شکل گرفته بوده، سپس به افسانه‌ی پایان عصر روشنفکران متعهد در عصر استیلای سرگرمی و تبلیغات می‌پردازد و زمینه‌های مادی نوپدیدی که برای شکل‌گیری روشنفکری متعهد فراهم شده است، در نام‌های خاص نظیر «خیزش دی‌ماه»، «هفت‌تپه» و اکنون «قیام آبان» و ایده‌های استثنایی همزاد آن همچون «اداره‌ی شورایی». در آخر مهران جنگلی‌مقدم در مطلبِ «شوراها و آزادی» به مقوله‌ی آزادی بیان، یعنی یکی از اصلی‌ترین آوردها و و عرصه‌های نبردی بازمی‌گردد که «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران» برای دست‌یابی به آن سازمان داده شد و نسبت آن را با آلترناتیو شورایی می‌سنجد. او نشان می‌دهد که آلترناتیو شورایی و همه‌ی قدرت به دست شوراها نه تنها متضمن سرکوب آزادی بیان نیست بلکه تنها در صورت پیروزی آلترناتیو شورایی است که آزادی بیان برای همه‌گان تضمین می‌شود.
به همراه مونتاژ دوم هم‌چنین کامل‌ترین نسخه‌ی ممکن از فایل‌های صوتی «شب‌های نویسندگان و شاعران ایران» را منتشر می‌کنیم. بخشی از آرشیو ناپدیدشده و تحریف‌شده‌ی تاریخ مبارزات رهایی‌بخش شامل ۶۶ فایل صوتی که مهم‌ترین اسناد موجود از شب‌های نویسندگان و شاعران ایران است. ما از این بابت، آن‌طور که در مطلب «گزارشی شادان از جستجویی جانکاه» نوشته‌ییم، خودمان را مدیون و ممنون رفیق هایده می‌دانیم که این فایل‌ها را در اختیار ما قرار داد. در مجموعه‌ی فایل‌های موجود تلاش کرده‌ییم کامل‌ترین نسخه را منتشر کنیم، برخی افتادگی‌ها را تا آنجا که منابعی در اختیار داشتیم با تدوین جدید برطرف کرده‌ییم. برخی فایل‌ها نیز به کلی یا برای اولین‌بار است که منتشر می‌شوند یا این اولین‌بار است که نسخه‌ی کاملی از آنها در دسترس عموم قرار می‌گیرد. از جمله فایل سخنرانی غلامحسین ساعدی در شب چهارم، فایل شعرخوانی سعید سلطان‌پور در شب پنجم و فایل سخنرانی محمدعلی مهمید در شب هشتم نسبت به نسخه‌های تاکنون موجود کامل‌ترند و تمام فایل‌های سخنرانی و شعرخوانی شب‌های هشتم، نهم و دهم، به استثنای فایل سخنرانی محمود اعتمادزاده (به‌آذین) در شب دهم، برای اولین‌بار است که در اینترنت منتشر می‌شود. اما چنان‌که خواهید خواند برای ما پی‌جویی قطعات گم‌شده‌ی ده شب تمام نشده است و شاید هرگز تمام نخواهد شد... و نیز چنین است جستجو در آرشیوها و انباری‌ها برای یافتن قطعات گم‌شده، نادیده‌انگاشته‌شده و انکارشده‌ی تاریخ مبارزات رهایی‌بخش. امیدواریم رفقا و دوستان عزیزی یافت شوند که درهای آرشیوها و انباری‌هایشان را به روی ما و همه‌گان بگشایند.
فایل‌های صوتی را می‌توانید در این آدرس در پلی‌لیست ساندکلود بشنوید
مونتاژ دوم (نسخه‌ی مناسب چاپ) را در این آدرس بخوانید
مونتاژ دوم (نسخه‌ی مناسب خواندن و شنیدن آنلاین با لینک و توضیح در مورد هر فایل صوتی) را از این آدرس دریافت کنید
