کارخانه‌ی هیچ
محصول: ۲۰۱۷. پرتغال
فیلمی از تیاگو حسپنیا، لوئیسا لومم، لئونور نویوو، پدرو پینو و ژوئه ماتئوس
کارگردان: پدرو پینو
بر اساس طرحی از خورخه سیلوا ملو
ترجمه و زیرنویس: مجد_سول
کیفیت ترجمه: خوب
نام فیلم به زبان اصلی:
نام فیلم به زبان انگلیسی:
The Nothing Factory
«کارخانه‌ی هیچ» روایتی است از تقلای طبقه‌ی کارگر در اروپایی که به ادعای فیلم در حال فروپاشی است. اروپایی آسیب‌دیده از بحران‌های پی در پی سرمایه‌داری که حاصل آن تعطیلی مداوم کارخانه‌ها و مراکز صنعتی در کشورهای فقیرتر، اخراج گسترده‌ی کارگران و مهاجرت آزاد سرمایه به کشورهای فقیر جنوب برای استفاده از نیروی کار ارزان بوده است. مالکان یک کارخانه‌ی آسانسورسازی در یکی از شهرهای سابقن صنعتی پرتغال تصمیم دارند کارخانه را تعطیل و کارگران را اخراج کنند و کارگران برای محافظت از شغل خودشان از اعتصاب آغاز می‌کنند اما آرام آرام کارخانه را اشغال و تلاش می‌کنند آن را به شیوه‌ی خودمدیریتی اداره کنند. فیلم تلاش می‌کند تجربه‌ای از کنترل کارگری را در یک کارخانه به تصویر بکشد با تمام نقاط قوت و ضعف آن و در خلال این تصویر پرسش‌های بااهمیتی را مطرح کند. پرسش‌هایی که با هزاران کیلومتر فاصله همین امروز و همین حالا در برابر طبقه‌ی کارگر در ایران هم قرار دارد. از آن جمله این‌که کنترل کارگری و خودمدیریتی کارخانه‌ها، در وضعیتی که هنوز سرمایه‌داری بیرون از دیوارهای کارخانه حاکم است تا چه اندازه می‌تواند چرخه‌ی استثمار و بهره‌کشی را متوقف کند؟ در «کارخانه‌ی هیچ» تصویر دقیقی از طبقه‌ی کارگر را می‌بینیم و از این‌که چگونه کارگرانی بیگانه با ابزار تولید وقتی زمان و مکان را در اختیار می‌گیرند از ابزار تولید برای کارهای دیگری استفاده می‌کنند که پیش از این اجازه‌ی آن را نداشتند، از سردرگمی‌ها و بلاتکلیفی‌ها، امیدها و ناامیدی‌ها، مقاومت‌ها و شکست‌ها و تلاش برای سازماندهی متفاوت کار و زندگی توسط کسانی که زندگی و کار آنها انکار شده، نادیده گرفته شده و از فهرست امور دارای اهمیت حذف شده است. فیلم «کارخانه‌ی هیچ» به یک معنا پایانی ندارد اما نه برای آن‌که فرم هنری فیلم چنین خواسته است بلکه بیشتر به این دلیل که تجربه‌ی خودمدیریتی و کنترل کارگری هنوز تجربه‌ای است که پایانی ندارد و نیز پاسخ قاطعی برای سوالات متعددی که در فیلم مطرح می‌شود، از جمله در نمایی از بحث روشنفکرانی که در جهان واقعی دوستان پدر و مادر پدرو پینو بوده‌اند با همین ایده‌ها و همین تفکرات.
پدرو پینو، کارگردان فیلم عضو کلکتیوی است به نام «زمین‌لرزه» که نام خودش را از فیلم «زمین می‌لرزد» لوچینو ویسکونتی و محتوای آن گرفته است، ماهیگیران فیلم «زمین می‌لرزد» که به شکل جمعی و کلکتیو زندگی و کار می‌کنند، سرمشق گروه فیلمسازی «زمین‌لرزه» هم بوده‌اند. ایده‌هایی که به شکل جمعی در مورد آنها بحث می‌شود، اجزای آن روشن شده و بعد در میان اعضای کلکتیو یکی آن را کارگردانی می‌کند و البته دیگر اعضای گروه مسئولیت‌های مختلفی را در فیلم بر عهده می‌گیرند. چنان‌که در فیلم «کارخانه‌ی هیچ» بخش عمده‌ای از کسانی که در فیلم ایفای نقش کرده‌اند ترکیبی هستند از اعضای جمع «زمین‌لرزه»، برخی مردم محلی و کارگران کارخانه‌ی آسانسورسازی «فاتلوا» که از ۱۹۷۵ تا ۲۰۱۶ به شکل خودمدیریتی اداره می‌شد و کارخانه‌ی در حال تعطیلی آنها اصلی‌ترین فضای ساخته شدن فیلم «کارخانه‌ی هیچ» است، کارخانه‌ای که در زمان تدوین فیلم در نهایت تعطیل شد. در واقع جمع «زمین‌لرزه» ایده‌های خودشان را از جایی ادامه می‌دهند که آن ایده‌ها در واقعیت، در کارخانه‌ی آسانسورسازی فاتلوا متوقف شده است.
می‌توانید برای دریافت فیلم و زیرنویس آن، هم‌چنین نسخه‌ی فیلم با زیرنویس چسبیده به منجنیق ایمیل بزنید:
manjanigh.review@gmail.com
حتمن در سابجکت یا متن ایمیل بنویسید که می‌خواهید کدام فیلم برای شما ارسال شود.
