دوباره از همان خیابان‌ها
نام آلبوم: دوباره از همان خیابان‌ها
عکاس: محمد صیاد
با انتشار این «آلبوم» چه چیزی را از گذشته به امروز احضار می‌کنیم؟ این عکس‌های خاکستری بناست چه چیزی را به یاد ما بیاورند؟ این عکس‌ها نه تنها در تمام این سال‌ها به عنوان «دور ریختنی‌ها» حذف نشده‌اند، بلکه بارها عکس‌ها و فیلم‌های دیگری از این تظاهرات را دیده‌ییم. انتشار این عکس‌ها اما در منجنیق ما را یاری خواهد داد به جنگ آن روایت مسلطی برویم که در سال‌های تسلط چپ‌ستیزی در همه جا به آنها منضم شده‌اند بی‌آنکه ربط چندانی به آنها داشته باشند. هیچ‌کس البته از موضع نیروهای دیگر موجود در جامعه در مورد این تظاهرات و در مورد مبارزه با حجاب اجباری حرفی نمی‌زند اما چنان در مورد نقش مخرب نیروهای چپ حرف می‌زنند که انگار این نیروهای چپ و کمونیست بودند که حجاب را اجباری و با سنگ و چماق به تظاهرات زنان حمله کردند. فراموش می‌کنند که بسیاری از همین زنان آن روز و روزهای بعد خود در شمار هواداران سازمان‌ها و احزاب چپ بودند. خطای جبران‌ناپذیر و مهلک نیروهای چپ اما این بود که به نفع نبردی که آن را «اصلی» تشخیص می‌دادند از تمامی اشکال مقاومت و مبارزه با وضعیت جدید دست کشیدند. آنها به جای مقابله‌ی عملی با ضدانقلابی که در هر جنبش توده‌یی حضور دارد و تلاش می‌کند صدای جنبش را مصادره کند، به صدور چند بیانیه و اطلاعیه و اعلام خطر از حضور ضدانقلاب اکتفا کردند و سرانجام به نفع «نبردی دیگر» عقب نشستند. همان‌گونه که بعدها در دانشگاه‌ها و کارخانه‌ها و حاشیه‌نشین‌ها و روستاها سنگر به سنگر عقب نشستند تا موقعیت خودشان را به عنوان نیرویی سیاسی که صلاحیت شرکت در نظم جدید و «چانه‌زنی» با نیروی مستقر شده بر سر مطالبات را دارد حفظ کنند. این زنان اما، زنانی که در این عکس‌ها می‌بینیم و زنانی که آنها را در هیچ عکسی ندیده‌ییم، همدیگر را دل لحظات انقلاب پیدا کرده بودند. آنها کارمندان، پرستارها، معلم‌ها، استادان دانشگاه، دانشجوها و دانش‌آموزانی بودند که به میانجی اکسیر رهایی‌بخش انقلاب در جایگاه سوژه‌ی راستین سیاست ایستاده بودند، به هم متصل شده بودند و در برابر تلاش ضدانقلاب برای بنا کردن حکمرانیِ جدید، پایان دادن به انقلاب و آغاز جمهوری چنین مقاومت کردند، مقاومتی که به عنوان صدای حقیقت بعد از سال‌ها هنوز از همان خیابان‌های تصرف‌شده به گوش می‌رسد، مقاومتی آشتی‌ناپذیر و ادغام نشدنی که این عکس‌ها را به مسئله‌ی مبرم امروز ما تبدیل می‌کند.
این عکس‌ها یک بار در همان اسفندِ سربلندِ ۵۷ در شماره‌ی نهم مجله‌ی تهران مصور منتشر شده بودند
