ترجمهی مهرداد امامی
سالهاست در ایران تجارت با برند «اعتراض»، «خوانندهی معترض» و «خوانندهی زیرزمینی»، کسبوکار سودآورِ مشهورکنندهیی است. خوانندهگان «معترض» البته یکی یکی و به نوبت به محراب مقدس رسانههای بزرگ پا میگذارند. یکی از «کیوسک»داری به فرشگرد میرسد و در دیدار با سفیر آمریکا دستبهسینه میایستد، آن دیگری در میان «اشرار» از تلآویو و کمپین انتخاباتی حزب سوسیالدموکرات آلمان سر در میآورد، یکی شعر خونین سعید سلطانپور را به شیخ حسن روحانی تقدیم میکند و آن دیگری که هرچه دارد از «زیرزمینی» بودنش است همزمان با ابراهیم رییسی و بهزاد بلورِ بیبیسی فارسی نرد عشق میبازد. و البته چه جای گلایه وقتی استاد بزرگ موسیقی اعتراضی، شبانهی شاملو و فرهاد را برای شاگردان آکادمی گوگوش دوباره تنظیم میکند تا همهچیز از نو تنظیم شود دوباره. تاجران جهانِ بیآرمانِ آرمانفروشی. مبارزات ستمدیدهگان اما صدای خودش را داشته است: از میان بینامها، موسیقیهای بهراستی زیرزمینی، سرودهای پر شور. اینک که صدای فردا از دهلیزهای کوچک و خانههای تنگ، با امکانات ساده و پیشپاافتاده، بدون تبلیغات رسانههای بزرگ و مصاحبههای اختصاصی، آرامآرام و هر از گاهی شنیده میشود ترجمهی پنج قطعه از رپ انقلابی ترکیه پافشاری بر سنت موسیقی اعتراضی است، موسیقیای که همدست تودهها و فرودستان است برای گسستن زنجیر، از میان آنان و برای آنان ساخته میشود و برای فروش نیست، برای رزمی است که همین حالا و در همین لحظه در جریان است.
در اغتشاش هفدهم ترانهی «طعم شهرم» از ازهل را خواهید شنید، خوانندهی رپی که به تازگی به اتهام «ترویج و تشویق به استفاده از مواد مخدر در آهنگهایش» به زندان محکوم شد، واکنش ارتجاع حاکم در ترکیه به خوانندهی رپی که تلاش میکند صدای زاغهنشینهای شهرهای مدرن امپراتوری نوین عثمانی باشد. همچنین ترانهی «ازهل را آزاد کنید» را خواهید شنید از سهابه، یکی از چندین قطعهی موسیقیای که در حمایت از ازهل خوانده شد. و نیز ترانههای «انقلاب»، «تروریست» و «از یاد نبر» را از راپزن بلاغت، یکی از مهمترین خوانندگان رپ انقلابی در ترکیه. برای فهم بهتر متن ترانهها این اغتشاش به همراه یک فایل ضمیمه منتشر میشود که در آن برخی اتفاقات تاریخی و سیاسی مورد اشاره در ترانهها توضیح داده شده است.
فایل ضمیمه را در اینجا بخوانید